Afgelopen weekend belandde ik in een gesprek bij duurzame kerstversiering voor op het werk (of thuis) met drie van mijn vriendinnen. Wat was de meest duurzame kerstversiering? ‘Geen versiering!’ antwoordde mijn ene vriendin meteen. Ik vrees dat ze helemaal gelijk heeft, maar saai is dat wel. We onderzochten samen de verschillende opties.
Met stip op 1: Geen kerstversiering.
Voordeel: heel duurzaam want er zijn geen grondstoffen of materialen nodig. Het kost ook erg weinig moeite.
Nadeel: Saai!
Nummer 2: Gebruik wat je hebt. Deze viel af omdat er geen kerstversiering aanwezig was. Uiteindelijk bedachten we dat er een email naar alle medewerkers verzonden kon worden met de vraag wat van huis mee te nemen. Deze versiering konden ze dan weer naar huis nemen na afloop van de kerstlunch. Om dit echt duurzaam te maken zou er benadrukt moeten worden dat het niet de bedoeling is dat mensen wat gaan kopen voor deze gelegenheid.
Voordeel: Werkbare oplossing.
Nadeel: je zadelt mensen op met een extra taak en de vraag is hoe duurzaam het gaat zijn. Het is in ieder geval belangrijk mensen zo goed mogelijk mee te nemen in de beredenering om dit te laten werken.
Nummer 3: natuurlijke kerstversiering. Mijn vriendin was begonnen met het maken van kerstslingers van natuurlijke materialen. Voor degenen bij wie scheikunde uit de onderbouw erg is weggezakt (sorry ik blijf docent!); heel kort door de bocht zijn natuurlijke materialen materialen die in de natuur te vinden zijn. Denk bijvoorbeeld aan hout of wol. Ook materialen die enigszins bewerkt zijn zoals aardewerk worden hier vaak onder geschaard. Aardolie is weliswaar ook te vinden in de bodem, maar aardolieproducten vallen dan weer niet onder natuurlijk. Wederom heel kort door de bocht, alles wat in een chemische fabriek wordt gemaakt valt onder synthetische materialen.
Terug naar de kerstversiering: ze was gegaan voor schijfjes gedroogde sinaasappel en kaneelstaafjes. Verder suggereerde de cranberries die ze net had gekocht voor de vulling van de minced pies die we zouden bakken. Ook liet ze een voorbeeld met dennenappels zien (zie boven).
Voordeel: Er is de komende jaren kerstversiering als je dit bewaard. Sommige mensen (bijv. mijn kinderen) zouden het een leuke activiteit vinden om dit te maken.
Nadeel: Het gebruik van etenswaren vond een deel van ons groepje downcycling en geen upcycling. Oftewel het materiaal wordt minder waard door het op deze manier te gebruiken i.p.v. op te eten. Natuurlijke materialen zijn niet perse duurzaam. Denk bijvoorbeeld aan een kerstboom die wordt geteeld met behulp van kunstmest en vervoerd moet worden.
Nummer 4: Koop kerstversiering tweedehands. In dat geval ben je echt aan het recyclen omdat je kerstversiering opnieuw gebruikt. Deze viel af om praktische redenen. Je moet hierbij een beetje mazzel hebben met een lokale aanbod.
Nummer 5 (wat we uiteindelijk deden): Uiteindelijk besloten we om de ingeslagen route van mijn vriendin met haar natuurlijke materialen te vervolgen, maar deze wel duurzamer te maken. We bedachten de volgende opties waarvan we er een aantal gebruikten:
- het invoegen van materiaal dat eerder bij de kringloop gekocht was zoals kralen (geen voedsel)
- de ruimte tussen de sinaasappelpartjes groter te maken zodat we minder materiaal nodig hadden (best krenterig, dus zoek de balans)
- Het gebruik van restmateriaal. Uit een kartonnen doos maakten we kartonnen sterren. Zie de DIY!
